Dit blog geef ik weg aan mijn oud-deelnemer: Lisa Schellevis
Lisa volgde de GVP-opleiding en zoals het in de opleiding gebruikelijk is, moesten alle deelnemers een presentatie houden over een vorm van dementie. Ze had samen met haar klasgenoot het ziektebeeld “Frontotemporale dementie” of te wel de “Ziekte van Pick”, toebedeeld gekregen.
De meeste deelnemers weten een mooie presentatie te maken met powerpoint, eventueel een filmpje of zelfs een toetsje. Maar Lisa begon anders. Zij vertelde een verhaal wat ons allemaal pakte en waarin het ziektebeeld in al z’n dramatische vormen voor ons ging leven.
Omdat het mij zo boeide heb ik Lisa gevraagd of ze het wilde plaatsen in mijn blog. Dus bij deze:
’s Avonds laat loop ik door de gang van het verpleeghuis. Ik zie de schaduw van een man op een bankje. Ik ken het verhaal, meneer heeft overal wat te pakken gekregen, om het vervolgens te verstoppen. Sigarettenpeuken, halve koeken, beschimmeld brood voor de geitjes. Alles verdwijnt in de zakken van deze man. Vervolgens wilt meneer met geen mogelijkheid naar bed. In dit gedrag is hij niet te corrigeren, hij wordt boos en reageert agressief als hij aangesproken. Ja deze man kennen we inmiddels goed, vele malen hebben we met de psycholoog de symptomen besproken. Echter praten we nooit over het verleden van deze man. Een verhaal wat voor mij geheel onbekend is.
Langzaam zie ik de schim opstaan van de bank, ik ben weer terug in de realiteit. De schim gaat aan de wandel, lijkt niet bang voor het donker. Elke centimeter van de grond, alle hoeken en gaten worden afgespeurd, maar er is niks te vinden. En weer vraag ik me af; wie was deze man? 
Een week later spreek ik een bekende van hem. Ik kan het niet laten, ik wil het verhaal en het verleden van deze meneer kennen. En zo begint een fascinerend, maar ook heel verdrietig verhaal.
Deze bijzondere man, laat ik hem Henk noemen, was een zeer artistiek persoon. Foto’s van vroeger geven een beeld weer van een Frans man, zo een met een baret op, sigaret in zijn mond en een schildersezel. Vele van de schilderijen op de afdeling zijn gemaakt door Henk. Hij heeft talent dacht ik nog. Maar ik herkende Henk niet in de man op de foto’s. Al het artistieke was weg en de charme van een Fransman had hij ook niet meer. Ik krijg foto’s te zien van een gezin, de Fransman, zijn vrouw en dochter.
Toen meneer 45 jaar was, begon hij zich wat vreemd te gedragen. Hij leek zich minder te interesseren voor zijn omgeving, hij was wat onverschillig. Zijn vrouw voelde zich verstoten en oog voor zijn dochter had hij na verloop van tijd ook niet meer. Schilderen kon hem niet meer deren en ook zijn uiterlijk deed hem niks. Langzaamaan groeide hij bij zijn gezin vandaan. Steeds vaker was hij ’s avonds weg. En maanden later kwam Henk niet meer thuis. Niemand had wat van hem gehoord of gezien. Niemand wist waar hij uithing of de reden van zijn vertrek. Niemand wist dat Henk leed aan de ziekte van Pick.
Hij was gaan zwerven door Utrecht, leefde van het kleine beetje geld wat hij kreeg van voorbijgangers en trotseerde elke nacht de kou. Henk leefde van de straat, voelde zich daar prettig en het leek of hij nooit een ander leven had geleid. Hij herkende zijn vrouw en dochter niet meer. Wel wist hij nog dat hij vroeger schilderde en een gezin heeft gehad. Al snel kwam het gedragsproblematiek naar voren. Omstanders konden een scheldpartij verwachten als er iets werd gezegd wat Henk niet beviel en dit schelden sloeg al snel om naar fysieke agressie. Hierdoor kwam Henk in aanraking met de politie. Via verschillende onderzoeken en projecten kwam men erachter dat er iets niet pluis was. Uiteindelijk de ziekte van Pick gediagnostiseerd. Henk werd opgenomen in het verpleegtehuis.
Die avond zie ik Henk weer op het bankje in de gang liggen. Ik zet de deur naar zijn kamer open, zet wat extra lampjes aan op de gang en besluit om niet langer aan Henk te trekken en sleuren om hem in bed te krijgen. Nog even blijf ik staan voordat ik de afdeling verlaat en weer zie ik een schim door de gang sluipen. De man die Henk ooit was, moest plaats maken voor de man die de ziekte van hem maakte.
Dankjewel Lisa voor het delen van dit verhaal!
Annelies van Breukelen, docent SVOZ